Wat is witte roest?

Ferrocon verwijdert roest van staal en gietijzer.

Witte uitslag op metaal en witte roest

Waarom slaat metaal wit uit? Het is een vraag die we af en toe ontvangen van een klant. Soms heeft men het daarbij over een ‘soort witte roest’. Een goede vraag, maar niet een met slechts één antwoord. Want witte uitslag op ijzer, staal of andere metalen kan meerdere oorzaken hebben. We zetten ze in deze blog even voor je op een rijtje.

Wat is roest, corrosie en oxidatie eigenlijk?

Soms heeft de vraag betrekking op een soort witte verwering die mensen aantreffen op aluminium. Sommigen duiden dit aan met de term witte roest. “Maar aluminium kan toch helemaal niet roesten?”, zeggen anderen. Eigenlijk heeft iedereen een beetje gelijk en dat heeft vooral te maken met het feit dat de term roest op verschillende manieren wordt gebruikt. Daarom zetten we even wat termen op een rijtje:

  • Corrosie is de scheikundige aantasting van materialen doordat hun omgeving op ze inwerkt. En dan gaat het met name om de aantasting van metalen door elektrochemische Corrosie is dus niet alleen de inwerking van water en zuurstof op metaal, maar kan ook plaatsvinden door zuren of andere chemische stoffen.
  • Roest is een specifieke vorm van corrosie, namelijk de inwerking van zuurstof en water op ijzerhoudende metalen. Het effect hiervan is een bruine verkleuring, verzwakking en uiteindelijk verpulvering van het ijzer. En omdat staal niets anders is dan een legering van ijzer en koolstof, kan ook staal roesten. Andere metalen – zoals koper of aluminium – kunnen wel corroderen, maar niet roesten.
  • Oxidatie is in de moderne definitie een chemisch proces waarbij een stof elektronen afgeeft aan een andere stof. Maar als u al wat langer geleden uw scheikundeboekjes hebt opgeborgen, kent u het vooral als de reactie van een materiaal met zuurstof. Oxidatie van metaal is dus een vorm van corrosie. Zuurstof – veelal geholpen door vocht – reageert met het metaal. Roest bestaat bijvoorbeeld voor een groot deel uit ijzeroxide.

Tot zover de terminologie. Concreet betekent het dat metalen die niet roesten in de meeste gevallen wel degelijk corroderen. Ook aluminium corrodeert. Sterker nog, dat metaal reageert zelfs sneller dan ijzer met de buitenlucht. En toch wordt aluminium corrosiebestendig genoemd. Hoe zit dat?

Witte roest op aluminium en verzinkte metalen

Ferrocon verwijdert roest aanslag
Witte roest op vangrail.

Dat heeft te maken met het effect van corrosie. Want corrosie is lang niet altijd een afbraakproces. Als corrosie kan doorzetten – zoals roest bij ijzer – valt het metaal gaandeweg steeds meer uit elkaar.

Bij aluminium echter vormt de eerste aluminiumoxide een ondoordringbare beschermingslaag die het verdere proces juist stopzet. Die laag heeft een wat matte, witte uitstraling. Het lijkt of aluminium onder invloed van water en zuurstof wit uitslaat en dat wordt dus – niet terecht maar wel begrijpelijk – soms witte roest genoemd. Feitelijk is het een beschermend laagje dat in tegenstelling tot roest juist beschermt.

Ook bij zink en verzinkte metalen komen we die witte uitslag soms tegen. Verzinken is een bekende beschermingsmethode om roestgevoelige metaalsoorten zoals staal te beschermen. Echter, voor het zink zelf geldt iets soortgelijks als aluminium. Normaal ontstaat na het verzinken onder invloed van de buitenlucht een beschermingslaag die we zinkpatina noemen. Het maakt het verzinkte product iets matter dan toen het net verzinkt was. De ontwikkeling van zo’n laagje wordt echter belemmerd als er vocht (regenwater of condens) op het zojuist verzinkte metaal blijft liggen en er ook geen goede beluchting is. Er ontstaat dan een witte laag zinkoxide (oxidatie van het zink) die soms witte roest wordt genoemd. Net als bij aluminiumoxidatie maakt dat het materiaal iets minder mooi, maar ook hier kan het geen kwaad voor de sterkte.

Gereedschap / materiaal

Lagedrukspuit, borstel of dip-tank worden gebruikt om Ferrocon toe te passen.

Beschermende kleding: Er zijn geen echte vereisten voor beschermende kleding, Ferrocon is mens- en milieuvriendelijk. Je kunt echter rubberen handschoenen gebruiken vanwege het alkalische (ontvettende) karakter van Ferrocon.

Witte metaalaanslag na behandeling met Ferrocon?

De witte aanslag bij aluminium en zink kan dus eenvoudig worden verklaard. Er zijn echter meer situaties waarin mensen een witte aanslag op metaal zien.

Zo worden we bij Ecoform een enkele keer benaderd door een klant die na toepassing van Ferrocon witte, poeder- of korrelachtige resten aantrof op het behandelde metaal. Ook hier wordt weleens de term ‘witte roest’ gebruikt. Ferrocon is onze oplossing om metaal te reinigen en roest te verwijderen. Het dient juist als roestbescherming en primerlaag voor ijzer en staal. Waar komt deze witte aanslag dan vandaan en is het inderdaad roest?

Nee, roest is het zeker niet en ook verder kan de witte aanslag geen kwaad. Het is in de ons bekende gevallen een onschadelijk restproduct van de behandeling die u gemakkelijk kunt verwijderen. We lichten het hieronder even toe.

Ferrocon behandeling geeft nooit witte roest

Om metalen die gevoelig zijn voor corrosie en roest te beschermen, bestaan verschillende methodes. Het al eerdergenoemde verzinkingsproces is er een van. Andere methodes zijn bijvoorbeeld het aanbrengen van een coating, het galvaniseren van metaal of een zogeheten kathodische bescherming.

Ook fosfatering is een beschermingsmethode tegen roest. Het is de methode waar Ferrocon gebruik van maakt. Fosfateren is een chemische behandeling waarbij een laag onoplosbare fosfaten op het metaaloppervlak wordt aangebracht.

De buitenste laag bevat dan geen metaal meer en reageert daarom niet meer met de buitenlucht en water. Die beschermende buitenlaag wordt ook wel de conversielaag genoemd. Zo’n conversielaag heeft een aantal bijkomende voordelen. Zo fungeert hij als slijtlaag voor bewegende delen.

Ook zorgt deze laag dat lak en lijm veel beter hechten op het behandelde metaal. Juist deze combinatie van corrosiebehandeling en andere positieve eigenschappen maken Ferrocon zo populair.

Ferrocon wordt aangebracht met een kwast, roller of lagedrukspuit voor grotere oppervlakken. Kleine onderdelen kunnen in een ‘dompelbad’ worden behandeld. Een halve liter Ferrocon is daarbij voldoende voor zo’n 4 vierkante meter metaal.

En nu komt het.

Als we de Ferrocon wat te ruim doseren, maakt dat voor de behandeling zelf niet uit. Echter, Ferrocon bevat fosfaten en een teveel aan fosfaten kan neerslaan op het metaal in de vorm van een witte aanslag. De witte poedervormige aanslag die sommige mensen aantreffen na een Ferrocon behandeling is dan ook niets anders dan een onschadelijk restproduct van het fosfateringsproces. U kunt het eenvoudig met een droge doek afnemen. Bij een volgende behandeling van Ferrocon kunt u waarschijnlijk iets minder product gebruiken om het te voorkomen. Kwaad kan het dus niet.